Giới thiệu

Gan là cơ quan quan trọng đảm nhiệm hơn 500 chức năng khác nhau trong cơ thể, nổi bật nhất là vai trò chuyển hóa, thải độc và lọc máu. Tuy nhiên, trong nhịp sống hiện đại, gan dễ bị “quá tải” bởi thực phẩm chế biến sẵn, rượu bia, thuốc men và môi trường ô nhiễm. Rất may, y học cổ truyền Việt Nam đã lưu giữ nhiều bài thuốc quý từ thảo dược thiên nhiên giúp thanh lọc gan, hỗ trợ giải độc và bảo vệ chức năng gan hiệu quả.

Dưới đây là 7 loại thảo dược Việt nổi bật, được sử dụng lâu đời trong dân gian, đồng thời được khoa học hiện đại ghi nhận về công dụng hỗ trợ gan và sức khỏe tổng thể.

1. Atiso (Cynara scolymus) – Vị thuốc bổ gan kinh điển

Atiso là một trong những vị thuốc nổi bật nhất trong hỗ trợ gan. Lá atiso chứa hoạt chất cynarin, có tác dụng kích thích tiết mật, tăng cường chức năng gan và lợi tiểu.

• ✅ Công dụng: Thanh nhiệt, mát gan, hỗ trợ tiêu hóa, giảm cholesterol.
• ✅ Cách dùng: Hãm trà atiso khô hoặc nấu nước uống hằng ngày.

Mẹo dân gian: Trà atiso nấu cùng râu ngô giúp giảm sưng viêm gan nhẹ và làm mát cơ thể trong mùa hè.

2. Diệp hạ châu (Chó đẻ răng cưa – Phyllanthus urinaria)

Được mệnh danh là “vị cứu tinh của người viêm gan B”, diệp hạ châu là cây thuốc nam nổi bật với hoạt tính kháng virus, giảm men gan.

• ✅ Công dụng: Hạ men gan, hỗ trợ điều trị viêm gan B, cải thiện chức năng gan.
• ✅ Cách dùng: Sắc nước uống hoặc kết hợp cùng nhân trần, atiso trong các bài trà mát gan.

3. Nhân trần (Adenosma caeruleum) – Cây mát gan giải nhiệt truyền thống

Nhân trần từ lâu đã được sử dụng làm nước uống mùa hè tại Việt Nam. Vị thuốc này giúp thông mật, lợi tiểu, thanh nhiệt và hỗ trợ điều trị viêm gan vàng da.

• ✅ Công dụng: Giải độc gan, lợi tiểu, chữa nóng trong người.
• ✅ Cách dùng: Sắc nước hoặc pha trà cùng hoa cúc và cam thảo.

4. Râu ngô – Vị thuốc dân dã lợi tiểu, hỗ trợ thải độc gan

Râu ngô chứa nhiều chất chống oxy hóa như flavonoid và saponin, giúp thải độc qua đường tiểu, hỗ trợ điều hòa gan – mật.

• ✅ Công dụng: Lợi tiểu, hỗ trợ điều trị sỏi mật, giảm viêm gan.
• ✅ Cách dùng: Sắc râu ngô tươi hoặc khô, uống thay nước hằng ngày.

5. Cà gai leo (Solanum procumbens) – Vị thuốc quý cho gan yếu

Cà gai leo là một trong những dược liệu được nghiên cứu bài bản tại Việt Nam về hiệu quả hỗ trợ điều trị viêm gan virus, xơ gan, gan nhiễm mỡ.

• ✅ Công dụng: Giải độc gan, hạ men gan, ức chế virus viêm gan B.
• ✅ Cách dùng: Sắc khô, pha trà hoặc dùng dạng viên nang chiết xuất cà gai leo.

Gợi ý: Kết hợp cà gai leo với diệp hạ châu giúp tăng hiệu quả bảo vệ gan.

6. Bồ công anh (Taraxacum officinale) – Cây cỏ dại thành vị thuốc quý

Bồ công anh mọc nhiều ở vùng núi cao, được dùng để làm mát gan, chống viêm, giải độc máu và hỗ trợ tiêu hóa.

• ✅ Công dụng: Thanh lọc gan, giảm viêm đường tiêu hóa, hỗ trợ mụn do nóng gan.
• ✅ Cách dùng: Nấu nước uống hoặc dùng tươi trộn gỏi rau thanh nhiệt.

7. Dứa dại (Pandanus tectorius) – Bí quyết dân gian làm sạch gan, lợi mật

Dứa dại ít được biết đến hơn nhưng là bài thuốc dân gian quý ở vùng đồng bằng và miền núi Việt Nam. Quả và rễ có khả năng lợi tiểu, tiêu viêm, thông mật.

• ✅ Công dụng: Giải độc gan – mật, giảm sưng đau, tăng bài tiết mật.
• ✅ Cách dùng: Sắc rễ hoặc quả khô, dùng từ 2–3 lần mỗi tuần.

Một số lưu ý khi dùng thảo dược thanh lọc gan

• Không dùng quá liều, kéo dài liên tục, đặc biệt với người huyết áp thấp hoặc phụ nữ mang thai.
• Nên hỏi ý kiến bác sĩ khi đang điều trị các bệnh gan nghiêm trọng.
• Kết hợp thảo dược với lối sống lành mạnh, uống đủ nước, giảm rượu bia và thức ăn dầu mỡ.

Tổng kết

Các loại thảo dược Việt Nam như atiso, diệp hạ châu, cà gai leo, nhân trần,… là những “trợ thủ” tuyệt vời cho lá gan khỏe mạnh. Việc bổ sung các loại dược liệu tự nhiên vào chế độ sinh hoạt hàng ngày không chỉ giúp thanh lọc cơ thể mà còn ngăn ngừa các bệnh về gan – mật một cách bền vững và an toàn.

cee.vn tin rằng, hiểu và ứng dụng tri thức thảo dược truyền thống chính là chìa khóa cân bằng tự nhiên trong cuộc sống hiện đại.

CEE – Thảo dược thiên nhiên